डाव

गुलजार यांच्या "खुदा" या रचनेचा स्वैर भावानुवाद करण्याचा माझा प्रयत्न


गगनपटावर डाव मांडला, ओढलेस खेळात मला
घुमता पट अन् अगम्य खेळी, मुळीच रस ना त्यात मला!

सूर्य मांडला घरात काळ्या, तुला वाटले विझेन मी,
दीप उजळला मी, जो दावी वाटा अंधारात मला

तुझा वादळी सागर माझ्या अस्तित्वाला गिळताना
एक चिमुकली पुण्याईची नाव तारते त्यात मला!

काळाची सरकवुन सोंगटी घेसी का अंदाज उगा?
तोडुन काळाच्या बेड्यांना मौज मिळे जगण्यात मला

चमत्कार दाखवून माझे आत्मतेज मिटवू बघसी,
तुझा चंद्र जिंकला पहा मी, कसली देशी मात मला?

शह मृत्यूचा दिला, वाटले तुला, "चला, हरला आता!"
देह सोडला मी, वाचविला आत्मा, भय ना घात मला!

घुमव पुन्हा पट, मांड सोंगट्या, अन् माझीही चाल पहा,
बघेन मीही तुझी कुशलता, आता दे ना मात मला!



******** मूळ कविता अशी आहे :

"खुदा"
.

पूरे का पूरा आकाश घुमा कर बाज़ी देखी मैने

काले घर में सूरज चलके,
तुमने शायद सोचा था
मेरे सब मोहरे पिट जायेंगे.
मैने एक चराग जलाकर रोशनी कर ली,
अपना रस्ता खोल लिया..

तुमने एक समन्दर हाथ में लेकर मुझपे ढेल दिया,
मैने नोह की कश्ति उस के ऊपर रख दी

काल चला तुमने और मेरी जानिब देखा,
मैने काल को तोड़कर,
लम्हा लम्हा जीना सीख लिया

मेरी खुदी को मारना चाहा
तुमने चन्द चमत्कारों से
और मेरे एक प्यादे ने चलते चलते
तेरा चांद का मोहरा मार लिया

मौत की शह देकर तुमने समझा था अब
तो मात हुई
मैने जिस्म का खोल उतारकर सौंप
दिया,
और रूह बचा ली

पूरे का पूरा आकाश घुमा कर अब
तुम देखो बाज़ी...

- गुलज़ार