साहिर लुधियानवी यांच्या अजरामर 'ताजमहल'चा अनुवाद
हा ताज प्रीतिचे प्रतिक, भावना तुझी खुशाल असू दे
या रम्य स्थळावर असेल श्रद्धा तुझी, खुशाल असू दे
तू इथे नको भेटूस प्रिये, अन्यत्र कुठेही भेट मला ...............
या शाही दरबारी गरीबांचे येणे व्यर्थ, निरर्थक
ज्या वाटेवरती मोहर असते शाही सामर्थ्याची,
प्रेमी जीवांनी त्या वाटेवर जाणे व्यर्थ, निरर्थक
जगजाहिर प्रेमाच्या या खोट्या पडद्याआड प्रिये तू
असतील पाहिल्या खुणा किती शाही अन् वैभवशाली
असशील पाहिली आणि अपुली काळोखी, वैराण घरे,
मृत राजांची थडगी पाहुन रोमांचित, पुलकित झाली
अगणित होते जगात ज्यांनी प्रीत अंतरातुन केली,
म्हणेल कोणी भाव तयांचे पवित्र वा उत्कट नव्हते?
जाहिर करण्यासाठी नव्हते साधन पण त्यांच्यापाशी,
तुझ्या नि माझ्यासारखेच ते गरीब अन् निर्धन होते
हे कोट, बुरुज, ही तटबंदी, या इमारती, ही थडगी
जुलमी राजेरजवाड्यांच्या महानतेचे स्तंभ फक्त
या विश्वाच्या वक्षावरच्या जुनाट अन् ओल्या जखमा,
भळभळते ज्यांच्यातुन अपुल्या पूर्वसुरींचे रक्त
सांग सखे तू, त्यांचेही तर प्रेम कुणावर असेल ना?
ज्यांच्या दिव्य कलेने या शिल्पाला सुंदर रूप दिले
परंतु त्यांच्या प्रिय पात्रांची नावनिशाणी नसे कुठे,
अंधाऱ्या कबरींवर त्यांच्या कुणी दीप ना पाजळले
हा यमुनेचा रम्य किनारा, हे महाल अन् उपवन हे
भव्य कमानी, भिंती-दारे अनुपम नक्षी ल्यालेली
ही केवळ एका राजाने संपत्तीचा घेत सहारा
आम्हां गरिबांच्या प्रीतीची क्रूर मस्करी केलेली
तू इथे नको भेटूस प्रिये, अन्यत्र कुठेही भेट मला ...............
आणि ही मूळ कविता
ताज तेरे लिये एक मजहर-ए-उल्फ़त ही सही
तुझको इस वादी-ए-रंगीं से अकीदत ही सही
मेरी मेहबूब, कहीं और मिला कर मुझसे
बज़्म-ए-शाही में गरीबों का गुजर क्या मानी?
सब्त जिस राह पे हों सतवत-ए-शाही के निशां
उनपे उल्फ़तभरी रूहों का सफ़र क्या मानी?
मेरी मेहबूब, पस-ए-पर्दा-ए-तशहीर-ए-वफ़ा
तूने सतवत के निशानों को तो देखा होता
मुर्दा शाहों के मकाबिर से बह्लनेवाली
अपने तारीक मकानों को तो देखा होता
अनगिनत लोगों ने दुनिया में मुहब्बत की है
कौन कहता है कि सादिक न थे जज्बें उनके,
लेकिन उनके लिये तशहीर का सामान नहीं,
क्यों कि वो लोग भी अपनी ही तरह मुफ़लिस थे
ये इमारात-ओ-मकाबिर, ये फ़सीलें, ये हिसार,
मुत्लक-उल-हुक्म शहेनशाहों की अजमत के सतूं
सीना-ए-दहर के नासूर हैं, कुहना नासूर,
जज्ब है जिसमें तेरे और मेरे अजदाद का खूं
मेरी मेहबूब, उन्हें भी तो मुहब्बत होगी
जिनकी सन्नाई ने बख्शी है इसे शक्ल-ए-जमील
उनके प्यारों के मकाबिर रहे बेनाम-ओ-नमूद
आजतक उनपे जलाई न किसी ने कंदील
ये चमनजार, ये जमुना का किनारा, ये महल
ये मुनक्कश दर-ओ-दीवार, ये ताक़
इक शहंशाह ने दौलत का सहारा लेकर
हम् गरीबों की मुहब्बत का उडाया है मजाक़
मेरी मेहबूब, कहीं और मिला कर मुझसे
साहिर लुधियानवी
हा ताज प्रीतिचे प्रतिक, भावना तुझी खुशाल असू दे
या रम्य स्थळावर असेल श्रद्धा तुझी, खुशाल असू दे
तू इथे नको भेटूस प्रिये, अन्यत्र कुठेही भेट मला ...............
या शाही दरबारी गरीबांचे येणे व्यर्थ, निरर्थक
ज्या वाटेवरती मोहर असते शाही सामर्थ्याची,
प्रेमी जीवांनी त्या वाटेवर जाणे व्यर्थ, निरर्थक
जगजाहिर प्रेमाच्या या खोट्या पडद्याआड प्रिये तू
असतील पाहिल्या खुणा किती शाही अन् वैभवशाली
असशील पाहिली आणि अपुली काळोखी, वैराण घरे,
मृत राजांची थडगी पाहुन रोमांचित, पुलकित झाली
अगणित होते जगात ज्यांनी प्रीत अंतरातुन केली,
म्हणेल कोणी भाव तयांचे पवित्र वा उत्कट नव्हते?
जाहिर करण्यासाठी नव्हते साधन पण त्यांच्यापाशी,
तुझ्या नि माझ्यासारखेच ते गरीब अन् निर्धन होते
हे कोट, बुरुज, ही तटबंदी, या इमारती, ही थडगी
जुलमी राजेरजवाड्यांच्या महानतेचे स्तंभ फक्त
या विश्वाच्या वक्षावरच्या जुनाट अन् ओल्या जखमा,
भळभळते ज्यांच्यातुन अपुल्या पूर्वसुरींचे रक्त
सांग सखे तू, त्यांचेही तर प्रेम कुणावर असेल ना?
ज्यांच्या दिव्य कलेने या शिल्पाला सुंदर रूप दिले
परंतु त्यांच्या प्रिय पात्रांची नावनिशाणी नसे कुठे,
अंधाऱ्या कबरींवर त्यांच्या कुणी दीप ना पाजळले
हा यमुनेचा रम्य किनारा, हे महाल अन् उपवन हे
भव्य कमानी, भिंती-दारे अनुपम नक्षी ल्यालेली
ही केवळ एका राजाने संपत्तीचा घेत सहारा
आम्हां गरिबांच्या प्रीतीची क्रूर मस्करी केलेली
तू इथे नको भेटूस प्रिये, अन्यत्र कुठेही भेट मला ...............
आणि ही मूळ कविता
ताज तेरे लिये एक मजहर-ए-उल्फ़त ही सही
तुझको इस वादी-ए-रंगीं से अकीदत ही सही
मेरी मेहबूब, कहीं और मिला कर मुझसे
बज़्म-ए-शाही में गरीबों का गुजर क्या मानी?
सब्त जिस राह पे हों सतवत-ए-शाही के निशां
उनपे उल्फ़तभरी रूहों का सफ़र क्या मानी?
मेरी मेहबूब, पस-ए-पर्दा-ए-तशहीर-ए-वफ़ा
तूने सतवत के निशानों को तो देखा होता
मुर्दा शाहों के मकाबिर से बह्लनेवाली
अपने तारीक मकानों को तो देखा होता
अनगिनत लोगों ने दुनिया में मुहब्बत की है
कौन कहता है कि सादिक न थे जज्बें उनके,
लेकिन उनके लिये तशहीर का सामान नहीं,
क्यों कि वो लोग भी अपनी ही तरह मुफ़लिस थे
ये इमारात-ओ-मकाबिर, ये फ़सीलें, ये हिसार,
मुत्लक-उल-हुक्म शहेनशाहों की अजमत के सतूं
सीना-ए-दहर के नासूर हैं, कुहना नासूर,
जज्ब है जिसमें तेरे और मेरे अजदाद का खूं
मेरी मेहबूब, उन्हें भी तो मुहब्बत होगी
जिनकी सन्नाई ने बख्शी है इसे शक्ल-ए-जमील
उनके प्यारों के मकाबिर रहे बेनाम-ओ-नमूद
आजतक उनपे जलाई न किसी ने कंदील
ये चमनजार, ये जमुना का किनारा, ये महल
ये मुनक्कश दर-ओ-दीवार, ये ताक़
इक शहंशाह ने दौलत का सहारा लेकर
हम् गरीबों की मुहब्बत का उडाया है मजाक़
मेरी मेहबूब, कहीं और मिला कर मुझसे
साहिर लुधियानवी
No comments:
Post a Comment